Sunday, July 15, 2007

Friday, July 13, 2007

Saturday, June 2, 2007

Çılpaq MədəNiyyət (3-cü yazı)


"Hələlik isə əlinizi öpmək üçün uzatmayın, əziz aktrisalar! Bəlkə də min yerə vurmusunuz"…

Həyatın Dibində

Ya 1985, ya da 1986-cı il idi.
… Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinin ya ikinci, ya da üçüncü kurs tələbəsi olan mən (Mir Şahin) Akademik Milli Dram Teatrının səhnəsində gedən «Həyatın dibində» tamaşasına baxırdım. Teatrın bütün görkəmli, aparıcı aktyorlarının (Səməndər Rzayevdən Yaşar Nuriyevədək) iştirakı ilə oynanılan bu əsər çox az tamaşaçı toplamışdı. Arxa sıralar demək olar ki, bomboş idi…
Mən orta sırada oturmuşdum. Aktyorlar özləri belə əsnəyirdisə deməli baxımlı, maraqlı nəyəsə ümid etmək artıq şey olardı. Darıxırdım. Bekarçılıqdan, barmağıma azca böyük olan üzüyü (anamın hədiyyəsi idi) çıxarıb taxırdım. Bir neçə dəfədən sonra üzüyü yerə saldım. Zalda kavrolit olduğundan üzük yerə düşəndə səs çıxarmadı. Əyildim, baxdım. Qaranlıq olduğundan tapa bilmədim. Düşündüm ki, tamaşa bitər, işıqlar yanar, taparam. İynə deyil ki? Bir də teatr tamaşaçısının gözü-könlü mənim aləmimdə sıravi bir küçə adamının gözü-könlü ilə müqayisədə fərqli olmalıydı. Uzaqbaşı bu üzük dığırlanıb lap ön cərgəyə düşəcək, səhnənin divarının dibində dayanacaqdı da. Burada da onu xadimələr tapacaqdı, vəssəlam…. «Həyatın dibin»ə düşmüş üzüyümü buradan rahatca çıxarmaq üçün sonu gözlədim. Tamaşa bitdi. İşıqlar yandı. Tuşumda olan bütün sıralardakı oturacaqların altını bir-bir axtardım… Xadimələrə yaxınlaşdım… Boş yerə. Hamısı əbəsmiş. Üzüyüm itmişdi.
…Doğrudur, sonralar da tamaşalara gedirdim. Amma zala girəndə üzüyüm yadıma düşürdü, binadan çıxanda da üzüyüm yadımdan çıxırdı. Əslində mən ömrümdə yediyim ən dadlı buterbrodların da Akademik Dram Teatrı ilə bağlı olduğunu, eləcə də günlərin bir günü elə həmin səhnədə Lorkanın «Qadın faciəsi» əsərində vurulduğum gənc aktrisanın (Mehriban Xanlarovanın) ardınca heyran-heyran düşüb onu evlərinədək izlədiyimi də xatırlaya bilərdim. Yaxud «İblis»-də Hamlet Xanızadənin qəhqəhələrini, «Sizi deyib gəlmişəm!»də Məmmədov Həsənin ustalıqla Məmməd Həsən əmiyə keçdiyini yadıma sala bilərdim. Amma bütün bunları qəsdən etmirəm. Çünki Azərbaycan Dövlət Milli Dram Teatrının ayrı-ayrı aktyorları, aktrisaları, tənqidçiləri ekrana yayxanıb əzəmətli olanlardan, möhtəşəm keçənlərdən kifayət qədər danışıblar. Ağızlarını marçıldada-marçıldada Məmmədrza Şeyxzamanov (Burada gərək ki, «a» hərfini 6 dəfə uzadıblar…), Abbas Mirzə Şərifzadə (burada da mütləq «müqtədir sənətkar» kimi bir söz birləşməsi tapıb aktyorumuzun adının əvvəlinə atıblar), İsmayıl Osmanlı (amma bir şərtlə ki, bu adı və soyadı deyəndə dərindən ah çəkiblər…) və onlarla başqa səhnə ustalarını sadəcə tərifləyiblər. (Hə, yalnız tərifləyiblər!. Professor Mehdi Məmmədovun Azərbaycan televiziyası ilə apardığı verilişlər istisnadır. Onun şərhləri öz dərinliyi, yanaşmasının peşəkarlığı və qərəzsizliyi ilə seçilərdi) Qalan teatrşünaslar hansısa teatr tamaşasından danışarkən əsərin məzmununu sadəcə sadalayırdılar, ya da uzaqbaşı deyərdilər ki, məsələn, C.Cabbarlının Almazı müsbət obrazdır, İmamyar qolçomaqdır, Fuad gərək nişanlısını atmayaydı… Öz aləmlərində də elə bilərdilər ki, azı Stanislavskidirlər… Və ya qəzetlərdə vaxtaşırı dərc olunan resenziyalarda da bir-iki növbətçi tənqidi fikir yer alarldı ( məs. «Elxan Ağahüseynoğlu və ya Sadıq İbrahimov öz rolunun öhdəsindən gələ bilmədi» kimi), qalan abzsalar isə Leyla Bədirbəyli, Ağasadıq Gəraybəyli kimi təcrübəli aktyorların tərifinə həsr olunardı. Və bəlkə də «Hicran» kimi tamaşaların Azərbaycan komediya məktəbinin zirvə nöqtəsi olması belə tənqidçi dayazların hesabına mümkün oldu. Baxmayaraq ki, Cəlil Məmmüdquluzadənin «Ölülər»i də güldürmək imkanına malikdir. Yeri gəlmişkən, bu gün səhnəmizin bəlkə də ona «Mənim ərim Dəlidir!» dən qat-qat çox ehtiyacı var. Xülasə bax elə təxminən bu səbəbdən də mən «görkəmli» teatrşünaslarımızın yolu ilə getməyəcək, onların liberalist qeydlərinin üstünə öz qeydlərimi yükləməyəcəm…
Mən heç o barədə də ətraflı danışmaq niyyətində deyiləm ki, teatra ilk dəfə biz tələbəliyin ilk illərində, müəllimimiz Məmmədbağır Həyatzadənin təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə getmiişdik və o zaman kiçik zalda Anuyun «Medeya» tamaşası oynanılırdı. Təbii ki, biz tamaşanın məziyyətləri barədə danışmaq istərdik, amma qocaman müəllimimiz, tələbə yoldaşımız Ədibənin əllərindən tutub Amaliya Pənahovaya necə zəng etdiyini, onun gözləri ilə necə ovsunlandığı barədə aktrisaya etirafı barədə təəssüratlarını bizimlə bölüşdüyünü görəndə təbii ki, susmuşduq. Teatr mövzusuna bir də Yaşar Nuriyev və Firəngiz Mütəllibova ilə fakültəmizdə keçirilən görüşdə qayıtmışdıq. (O zamanlar Yaşar və Firəngiz Elçin və Gülnar obrazları ilə ölkənin ən populyar aktyor və aktrisası idilər. Hətta Bakının qızları Firəngiz Mütəllibova kimi boyunlarını azca yana əyirək yeriməyə başlamışdılar…).

Sənət Separatçılığı

Ola bilsin ki, mülahizələrim kiməsə qatma-qarışıq görünsün. Amma mən oturacaqlarının hansı birininsə altında üzük itirdiyim milli teatrımız barədə qatmasız-qarışıqsız danışa bilmirəm. Potensialı etibarilə balaca bir teatr formalaşdırmağa kifayət edə biləcək aktyor heyətinə malik paytaxtda neçə teatr var. VAHİD MİLLİ TEATRIMIZIN ƏRAZİ BÜTÖVLÜYÜNÜN PARÇALANMASI NƏTİCƏSİNDƏ YARANMIŞ KİÇİK SƏHNƏ UCQARLARI SADƏCƏ OLARAQ BİR SƏNƏT SEPARATÇILIĞI MƏNZƏRƏSİDİR.
Bəlkə də sərt səsləndi.
Amma tutaq ki, elə Milli Dram Teatrının səhnəsində Məleykə Əsədova ilə rəqabətdə Gültəkini oynayacağına ümidini azı yaxın 10-15 ilə konservləşdirməyə məcbur olan gənc aktrisa ömrü boyu 4-cü xadimə olmaq taleyilə, başqa, nisbətən az nüfuzlu teatrda məsələn, Hamleti oynaya biləcəyinə ümid bəsləyən gənc Baş Teatrımızda hələ bir 6-7 il də Nəriman Nərimanovu Tağıyevin evində müşayiət edən 2-ci qızıl əskər rolu ilə barışmaq istəmir.
Deyəcəksiniz ki, təbii seçmədir. Baş rolları gərək layiqlilər oynasın. Razıyam. Amma biz keçən dəfə milli ədəbiyyatımızın böhranından danışarkən təsadüfən «nədənsə yalnız köhnə kişilərdən» danışdığımızı xatırlamamışdıq. İş elə gətirib ki, teatra da təzələr çox gec gəlir. Və köhnələr də heç cür getmək bilmir. Və inanın mənə ki, burada Xuraman və Fidan Qasımovalorın, yaxud Lütfiyar İmanovun Opera və Balet teatrından incikliyinin səbəbləri ilə Kamal Xudaverdiyev və Fuad Poladovun Milli Dram Teatrından narazı qalmasının motivləri arasında heç bir fərq yoxdur. Əslində gərək, böyük səs adamı, SSRİ Xalq Artisti Lütfiyar İmanov 70 yaşında «Koroğlu» oynamaq istəməsin. Koroğlu öz nərəsi ilə rəqiblərini kar edib. Özünün qulaqları yaxşı eşidirdi axı. Ona görə də əvvəlcə gərək bizim Koroğlunun öz qulaqları heç olmazsa yaxşı eşitsin. Barı musiqini eşidə biləcək qədər.
Tamaşaçını uşaq yerinə qoymaqla səhnəyə 50 yaşında Leyli, 55 yaşında Məcnun buraxmağın heç bir fərqi yoxdur. Dünən Leylini oynayan bu gün Leylinin anasını, taleyilə barışaraq oynamalıdır. Yəni yaşlı aktyor öz yaşına uyğun rollara yavaş-yavaş öyrənməlidir, tamaşaçısının, dinləycisiinin gözü qabağında qocalmağa səmimiyyəti çatmalıdır. Və nəhayət dəxli yoxdur, sən Milli Dram Teatrının rəhbərisən yoxsa, Gənc Tamaşaçılar Teatrının, heç vaxt sənin ağlına «Aydın» tamaşası üçün dövlətin verdiyi vəsait hesabına qurulmuş dekorasiyanın taxtalarını oğurlayıb öz bağına aparmaq gəlməməlidir. (Allah sənə rəhmət eləsin, Əlabbas Qədirov!»)

Xəcalət Üçün Alqışlar

Milli Dramaturgiya ölüm ayağındadır. Rəhmətlik İlyas Əfəndiyevdən sonra yaranmış boşluğu bir az Elçin (yazıçı), bir az Bəxtiyar (şair) və bir az başqa şair və yazıçılar doldururdusa, indi bu yükün altına əsasən zavod direktoru, hakim, səfir, aktyorların özləri girir. Bəlkə də bu özlüyündə dəhşətli deyil. Dəhşətli orasıdır ki, artıq Nurəddin Mehdixanlı, Ramiz Novruz kimi peşəkar aktyorlar məni zavod direktorunun əsəri əsasında qoyulmuş «Xəcalət» tamaşasına dəvət edir və tamaşanın çox yaxşı olduğuna inandırmağa çalışır. Bəlkə burada da bir elə böyük dəhşət yoxdur. Bəlkə daha dəhşətlisi budur ki, mən gedir, baxır, İNANIRAM!!! Deməli, zövqümüz bu əsərə yaxşı deyə biləcək şəkil alıb!

BU GÜN ƏN YAXŞI TAMAŞAMIZ XƏCALƏTDİR!

Zorən dramaturqlar səhnəmizi ələ keçirib.
HESABAT-da öz işi ilə məşğul olmayan ədəbiyyat adamının yerini başqalarının tutduğunu yazmışdıq. Həmin dərdi bütün diaqnostik nüanslarına kimi teatrımıza da aid etmək olar. Fikir verirsinizsə, mən teatrlarımızın bir neçəsinin adını çəkir və onların bir-ikisini ümumiləşdirmə predmeti seçməklə qalan teatrlarımızın da vəziyyətinin fərqli olmadığını sübut etməyə çalışıram. Televiziya, yoxsa teatr tamaşası olmasından asılı olmayaraq yazıçılarımız güruhun zövqünə enir və Vaqif Səmədoğlu «Bəxt üzüyü» yazır. Əlbəttə mövcud ədəbi mühitin ərköyünləşdirdiyi, Azərbaycanın müasir ədəbiyatının şübhəsiz ki, böyük və istedadlı adamlarından olan Vaqif Səmədoğlunun Bəxt Üzüyü mənim teatrda itirdiyim o üzük deyil. Amma fərqi yoxdur. Hər iki üzük itib. Mənim üzüyüm zalda. Vaqifin üzüyu səhnədə. Əslində Vaqif içərisində baş vermiş çevriliş nəticəsində daxilində hakimiyyəti itirib. O imkan verib ki, kütlə onun içindəki intellektual üsuli-idarəni devirsin. Doğrudanmı kifayət qədər istedadlı və maraqlı Vaqif tarixin yadında Moşu Göyəzənli ilə qalmaq arzusundadır?!

Səhnə Aydınlıq Deyil

Razıyam ki, Azərbaycan xalqının təfəkkürü melodramanı rahat həzm edir. Bu millətin əzələsinin boş, ürəyinin dolu olmasının nəticəsidir. İndi allah hamını şotland yaratmır ki… Bu aydındır. Amma aydın olmayan da var. Bu da məsələn elə «AYDIN»dır. Teatrımızda neçə illərdir ki, tamaşaçılarımızın ağlaya-ağlaya, üzü-gözü gələcəyə «dəsmal eləyib yanınca apardığı bu tamaşa»nın mənən köhnəldiyi məgər aydın deyil? Axı Cəfər Cabbarlı o əsəri məhz sinfi mübarizədə dramaturgiyanın konkret rolu barədə sovet ədəbiyyatının tələbləri əsasında yazmışdı.
Aydın proletariatı kapitalizmə qarşı qaldırmalıydı.
Axı deyəsən Azərbaycan daha sosializm qurmur?!
Bəs onda bu zavallı, bədbəxt Aydını ləçəklərinə qan çilənmiş Gültəkini ilə birlikdə niyə qoymuruq ölsün öldüyü yerdə? Yaxşı tutaq ki, Cabbarlının yaradıcılığı ölməzdir. Necə deyərlər, xub! Onda gəlin Sevili dirildək də. Azad Qadın heykəlinin acığına çadrasını bərk bağlayan yeni ana və yeni bacılarımızdan ötrü maraqlı ola biləcək bu əsəri tamaşaya qoyaq. Belə getsə Almaza da növbə çatacaq… Epikur deyirdi: «İnsan gərək ölümdən qorxmasın. Ona görə ki, insan olanda ölüm olmur, ölüm olanda insan. Və ona görə də onlar bir-birini görmürlər. Və elə bu səbəbdən də inanmıram ki, müasir Azərbaycan teatrı senzura görür. Biri olanda o biri olmur. Bu səbəbdən. Və məncə Bəxtiyar Vahabzadə də özünün əvvəl 3 saatdan artıq olan «İki Vəkil» əsərinin qısaldılmasına senzura qayçısının əməli kimi yanaşmayıb. Bəlkə də onu inandıra biliblər ki, əsər uzundur: guya vəkillər bir-biri ilə çox danışırlar. Və sair və ilaxır.
Amma ONLAR məni inandıra bilmədilər.
Bəxtiyarı 50 dəqiqəlik kiçiltməklərinin səbəblərinə inandıra bilmədilər.
Bundan sonra qoy o tamaşada bədbəxt, dişlərinin iti yerləri kütləşdirilən çörək vəkili nə qədər istəyirsən qışqırsın. Bata biləcək ki…
Qışqırmaq isə teatrlarımızın başlıca məziyyətidir. Bunun da səbəbi səhnəmizin akustikası ilə bağlı yaşanan xroniki problemlərdir. İş burasındadır ki, səhnələrimiz (filarmoniyası da belədir, Dram Teatrının səhnəsi də) keyfiyyətsiz səs avadanlığının sayeyi mərhəmətində aktyorlarımızı bağırmağa vadar edir. Ona görə də bizdə aktyorlar heç vaxt pıçıldamırlar. Tamaşaçılardan fərqli olaraq. Bizdə aktyorlar və aktrisalar həmişə bağırmalıdır. Bağırmalıdır ki, səs sonuncu sırayadək gedib çatsın. Ona görə də bizim aktyor məkbəti «Bəs baş əymədiniz əymədim bəli! Əyilməz vicdanın böyük heykəli!»nin bağıran intonasiya modelindən çıxmır. Opera və Balet teatrımız hələ şükürlüsüdür. Amma bu səhnəyə çıxan yeni ifaçılardan birinə Gülxar xanım Həsənovanın verdiyi öyüd-nəsihət də heç vaxt yadımdan çıxmır: «Mikrofona arxayın olma, qışqır, qızım! Özü də səhnənin lap ucuna gəl. Arxada səs boğulur!»
İndi şükür allaha ki, teatr binalarının əksəriyyəti təmirə bağlanıb. Ola bilsin ki, səhnələrin akustikası xüsusi diqqət çəkəcək. Və biz hətta sovet teatrlarının çoxdan rədd etdiyi qışqırıq tərzindən əl götürəcəyik və teatrda obrazlar qışqırmayacaq, sadəcə söhbət edəcək.

Oxşanan Zövqlər

Teatr məbəd deyil.
Əlbəttə bu aktyor və aktrisaların özlərinin uydurduğu təsəllidir ki, var. Onlar əslində tamhüquqlu insan həyatını elə səhnədə yaşayırlar. Yerə enəndə bütün yalançı əzəmət və təntənələri itir. Özlərini bələdiyyə-parlament, kamera-həbsxana teatrı adlandırmalarından asılı olmayaraq Azərbaycan teatrının əsil təyinatı əyaələtçilikdir. Baxmayaraq ki, aktyor və aktrisalarımız içərisində istedadlıları az deyil. Amma onlar çox aşağı keyfiyyətli mətnlərin əlində girovdurlar. Dramaturgiya demək olar ki, yoxdur!!! Rejissorlarımız yoxdur. Müğənni qızı yük qatarının kuzovuna niyə mindirdiyini, bir-iki kadr sonra isə onu elə həmin qatarın relsi boyunca ora-bura niyə qovduğunu heç özü belə anlamayan, siyasi şərhçi Bovinin təbiri ilə desək POLUZNAY-KLİP REJİSSORLARInın səhnəmizə verəcəyi yeniliklər ancaq qara zırramaların zövqünü oxşaya bilər. (Oxşamaq ölünün ünvanına, ağlayaraq avazla xoş sözlər söyləməyə deirlər. Və beləcə bizim zövqümüzü öldürüb oxşayırlar!) Və yaxşı ki, belə bezdarnı rejissorlar sürüsünün ağlına şeytan (onlarınkı allahdan keçib…) özlərini ciddi səhnədə sınamaq kimi təhlükəli ideyanı salmır. İstanbul tətilinə çıxmış tamaşaçının gözünün qabağından pərdəni növbəti HESABAT-da qaldırmağa çalışacağıq. Hələlik ona da min şükür ki, biz bu gün heç olmazsa Mərahim Fərzəlibəyovun, Bəhram Osmanlının rejissorluğunun altını çəkirik.
Teatrda dəyərlər və qiymətlər sistemi dəyişir.
Aktyorları, aktrisaları daha çox uğurlu rollar yox, məsələn prezident təqaüdü münasibətilə təbrik edirlər.
S.Vurğun adına dövlət Rus Dram Teatrında da vəziyyət ruscadır.
Özlüyünldə maraqlı layihələr olan YUĞ (Vaqif İbrahimoğlu), PANTOMİMA (Bəxtiyar Xanızadə), Şəki Teatrı (Cahangir Novruzovun vaxtında təbii ki…), son zamanlar isə ÜNS (Nərgiz Paşayeva) barədə isə əlahiddə danışmaq istəmirəm. Çünki əlahiddə götürülmüş ölkədə kommunizm qurulmur.

Duz -Məzə Yerinə Şit Məzi

Teatrımızın ağlamalı yerləri barədə bir az dərdləşdik. İndi isə bir az da gülməli yerləri barədə. Əvvəlcə özümüz üçün bir planka (son hədd) müəyyənləşdirək. Bu olsun «O olmasın, bu olsun!». Və indi bu filmdə çəkilən aktyorların məharəti, onların ağır taxta oyunu nəticəsində yaranan təbii gülüşü xatırlayaq. Əlağa Ağayev, Ağasadıq Gəraybəyli, Möhsün Sənani, Barat Şəkinskaya, İsmayıl Osmanlı və sair və il axır. İl axır da oldu. Bu nəsillə sanki. O aktyorların oynadığı obrazlardan qalan «zərbül-məsəlləri», «qanadlı ifadələri» xatırlayaq. «Bir bizə təşrif buyur!», «Hazırlıqlı gəlim, yoxsa», «arağ içmisən pulun ver də a bəy!, «heç hənanın yeriydi?», «bir dəli şeytan deyir bunların…», «papağımı belə qoysam…», «kim olsa yaxşıdı, bizim bu Məşdi İbad?!», «bu gəlini gətirəndə baxmazlar ki, kişidi, ya arvad?!», «babalı Sərvərin boynuna!»…, «Bəyin iki adaxlısı var!», «Bəs mənim bir abbasım hara getdi?!»,»Axı bu bir parça kağı nədi ki?»…
Dayanaq.
Bütün filmin ssenarisini köçürməyə lüzum yoxdur!
Sadəcə söhbəti bu sualın üzərinə gətirirəm ki, Azərbaycan komediyaçılığının belə bir şedevri olduğu halda biz niyə dayandıq və sürətlə başı aşağı yuvarlandıq? Seçdiyimiz nümunədə guya komik, fiziki hərəkətlər hesabına tamaşaçı güldürmək momenti demək olar ki, yoxdur. Yalnız Lütvəli Abdullayevin bir-iki təşəbbüsü istisna olmaqla: Üzeyirbəyin versiyasına görə, bəylik dövrünün dayaqlarının zəiflədiyini göstərmək məqsədilə düşünülmüş pilləkən və onun laxlaması nəticəsində Lütvəlinin yıxılması… Və ya ziyafət səhnəsində Lütvəlinin acgözlüklə budu dişinə çəkməsi. Amma dərhal da qeyd edim ki, sadaladığım epizodlar ümumi kontekstdə yersiz görünmür, əksinə ümumi gülüş mənzərəsini tamamlayır. Və nəhayət, o zaman Lütvəli Abdullayev tək idi. Sonradan səhnənin Lütvəliləşməsi hərəkatı başlandı. Əllərin, ayaqların cəlb olunması ilə artıq hərəkətlər, yıxılmalar, karlığın, korluğun, liliputluğun gülüş hədəfi kimi seçilməsi, gözlərin bərələrək yerindən çıxması…
Bu özünün pikinə, acınacaqlısı burasıdır ki, indi də Azərbaycan Musiqili Komediyaçılığının zirvə nöqtələrindən sayılan «Hicran» tamaşasında çatdı. Dadaşbalanın kəkələməsi nəticəsində alınan «B-bı-bı-bı-bı-bıb… B-bı-bı-bı-bı-bıb… B-bı-bı-bı-bı-bıb… Bu boyda!» kimi replikaların, S.Aslanın və hacıbaba Bağırovun səhnədə çıxdığı saçyoldunun hesabına alınan effektlər… Nəsibə Zeynalova, Səyavuş Aslan və Hacıbaba Bağırovun bir-birinə təkan verə-verə tamaşada əl, ayaq və sair əzaların hesabına gülüş yaratmaq cəhdləri auditoriyanın kütləvi şəkildə QIDIQ TEATRINA qatılmasını sürətləndirdi. Hətta Şəmsi Bədəlbəyli kimi yüksək zövqlü rejissor belə kütlənin zövqü səviyyəsinə enməyə məcbur oldu. Və bununla da Azərbaycan Komediyaçılığı ağ gülüşdən qara gülüşə keçdi. «Alə, bu nöşün belə olodu, alə, Çubuş?!», «Qoyunun biri bax bu əmoğlu boyda!», «Ləhlü-lülü!» və sair…
Azərbaycan Gülüşünün reanimasiya olunacağına az-çox ümid KVN tetatrı ilə yarandı. Bu məktəbin orta statistik hazırcavablıq mühitinə təsiri nəzərə çarpacaq idi. Xüsusilə, KVN öz repertuarını SNQ məkanınıa hesablayanda maraqlı idi. İndi KVN də özünün enmə bucağındadır. Daha doğrusu onun teatr fəaliyyətində az-çox nəsə qalıbsa belə, KVN filmlərində vəziyyət acınacaqlıdır. Sətiraltılıq, bir budaqda oğurub minbir budaq siləkələmək, birbaşalıq, cəsarətlik kimi sırf ilkin kvn-çilik xüsusiyyətləri yerini şitliyə, bayağılıya verməkdədir.
Nəsibə Zeynalova, Hacıbaba Bağırov və Səyavuş Aslanın əhval-ruhiyyəmizə gətirdiyi dartıb güldürmə, qıdıqlama üslubunu onların dəyişəcəyi barədə şəxsən mənim təsəvvürlərim özünü doğrultmadı.
KVN, onun yaratdığı gülüş və yaratmağa çalışdığı qəhqəhə, duz və məzə əvəzinə səhnəmizə ŞİT və MƏZİ gətirdi.
İndi tamaşaçı da, ifaçı da zövq boyunca enməkdə. düşməkdə «Tam Sərbəst»dir. «Bu şəhərdə» balağan teatrı özünə bala əkir, doğur… Gülməlimiz, ağlamalı, ağlamalımız gülməli…
Və bir şeyə qəti əminəm ki, hardan başlasaq da BİR ÜZÜK DAİRƏSİ BOYUNCA dövran edəcək anamın mənə bağışladığı və mənim tamaşa zalındaca itirdiyim həmin üzüyün mövcud dramaturgiyanı qarğıyan ruhunun dairəsindən çıxa bilməyəcəyik. Bu anamın bəxt üzüyü idi bəlkə də. O üzüyün itkisi isə mənim bəxtimə düşdü… Süleyman peyğəmbər də deyilki ki, üzüyümüzün qaşı təsəlli yeri olsun. Baxıb «bu da keçər» oxuyaq… Bizim üzüyümüz yoxdur.

Hələlik isə əlinizi öpmək üçün uzatmayın, əziz aktrisalar!
Bəlkə də min yerə vurmusunuz…

Pərdə Nə Gözəldir, Necə Qəşəngdir…

Və hörmətli aktyorlarımız tamaşaçılara hələlik baş əyməyin. Onu əvvəlcə qaldırmaq lazımdır!
Nəsə.
HÖRMƏTLİ TEATR BÖYÜKLƏRİ!
Səhnə olanda nə olar…
Arada pərdə olsa yaxşıdır!

P. S. Və görəsən o üzüyü kim tapacaq?

"HESABAT" jurnalı


Reference: ANSPRESS

Tuesday, May 29, 2007

Çılpaq Məd(H)əNiyyət (2-ci yazı)


«Şairə öz şeirində inciyə-inciyə car çəkirdi ki, harasınasa çəngəl soxmaq istəyib və anası qoymayıb»

Qırmızı İşıq

«Məd(h)əniyyət»ə bir jeni janrdır» dedik.
Amma əslində «Yaxşıca unudulmuş köhnə» də demək olardı. Azərbaycan mədəniyyəti özünün ən böyük adlarının, ən qədim nəhənglərinin zamanında belə mədh və mədhiyyələrlə birbaşa bağlı olub. Nizami Gəncəvidən, Xaqani Şirvanidən tutmuş Səməd Vurğuna, Süleyman Rüstəmədək… Birinci şəxslərə mədhiyyələr söyləyiblər ki, öz həmkarları arasında birinci olsunlar. Şifahi mədəniyyətimizdə də belə olub, yazılı mədəniyyətimizdə də. Və bu gün sağdan sola, soldan sağa həmlələr yeyən Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı da elə o ümummilli daxili vəziyyətin müqəvvasıdır.
İş elə gətirdi ki, yazıçı Seyran Səxavətlə bir maşında yol gedəsi olduq. Ordan-burdan söz düşdü və mən nə üçünsə Seyran müəllimdən soruşdum ki, niyə bu gün ədəbiyyatda hadisə sayıla biləcək bir şey yazmırlar. Seyran Səxavət də ani olaraq düşünəndən sonra dedi ki, Şahin, qardaşım, bu ədəbiyyat da yol-zad deyil ki, burada hadisə-filan ola, qəza ola, avariya ola? Mən razılaşdım. Amma onu da deməyi özümə borc bildim ki, Seyran müəllim axı heç qırmızı işığı keçəniniz də yoxdur?
Bəlkə də mətləb üstünə uzaqdan gəldim. Amma doğrudan da ədəbiyyatda bu qırmızı işıq məsələsi məni əməlli-başlı narahat edir.

Nə qədər?
Əlbəttə ki, qəza qədər…


Əvvəlcə, onu deyim ki, mən adi bir oxucu olaraq ədəbiyyatı günün tələblərinə uyğunlaşdıranların tərəfində heç vaxt olmamışam və elə bu səbdəndir ki, ən azı adı ilə ədəbiyyata yenilik gətirməyə cəhd göstərənləri sevmişəm. Anarı və Elçini orta məktəbin ilk siniflərində oxuyanda da ona görə oxumamışam ki, onların o zaman üçün təzə təhkiyə və üslublarını yaxşıca başa düşürdüm. Əksinə, mənə nə «Məsməxanım Məsmədi» atmacası, nə də Mirzoppanın silodka yeməsi maraqlı idi. Çünki qonşuluğunda Siyabəyim, Təzəxanım, Məmmədağa kimi adlar yaşayan və tez-tez bu adların sonrasına xaladan, bibidən, əmidən bir şey artıra-artıra onlara salam verən 7-8 yaşlı kənd uşağını bu növ xitablarla təbii ki, heyrətləndirmək olmazdı. Ya da çörəyinin üstünə tomat yaxıb yeyən sinif yoldaşlarım Faiqin, Fürqanın nəyi həmin o silodkayeyən Mirzoppadan əskik idi ki? Amma mənə bütün bu yeni ədəbiyyatda iki məsələ doğrudan da maraqlı görünürdü. Təkrar olsa da deyim ki, birincisi həmin yazıçıların familiyasızlığı (soyadsızlığı) ikincisi də o müəlliflərin xəbəri bəzən əvvələ, mübtədanı axıra atmaqla ədəbi üsluba gətirdiklərini güman etdikləri «yenilik». Vəssəlam.
Hər nəsə, poçtalyonumuz Mirayətin at belində qapı-qapı gəzərək payladığı qəzetlərin içində «Ulduz» və «Azərbaycan» jurnallarının olması mənə xüsusilə ləzzət verərdi. Bilirdim ki, bu jurnallarda yeni şerlər, hekayələr olacaq, yeni rəssamların rəsm əsərləri olacaq və mən nə vaxtsa bu jurnallarda öz yazdıqlarımın dərc olunacağını təsəvvür edəndə az qalırdı xoşbəxtlikdən dəli olum. Bir dəfə «Azərbaycan pioneri» qəzetinə göndərdiyim yazıların dərc olunmadığına nə qədər kədərlənmişdimsə, həmin qəzetin rəsmi zərfində aldığım cavab məktubuna bir o qədər, bəlkə ondan da çox sevinmişdim. Hansısa Ə.Yasinzadə mənə yazırdı ki, yazdıqarım «bədii cəhətdən zəif olduğuna görə onu dərc edə bilmədik. Daha səylə işləyin». Bu məktubu mən bütün sinif yoldaşlarıma göstərmişdim. Bu o zamanlar idi ki, ədəbiyyatda cəmiyyətdə olan qanunlardan da amansız qanunlar hökm sürürdü. Və mən Elçin və Anarı, Azərbaycanın ilk soyadsız yazıçılarını elə o vaxtlar oxuyurdum. Heç ağlıma da gəlməzdi ki, bu əslində bir tryukdur ki, onunla da Elçin İlayas Əfəndiyevin, Anar isə Rəsul Rzanın oğlu olduğunu camaat bilməsin və qazanacağı ədəbi nailiyyətləri onun öz adına yazsınlar deyə belə addım atır. Mən özümu az-çox oxumuş adam sayıram və inanıram ki, Azərbaycanda mənim kimilər az deyil. Elə buna görə də əmin-arxayın şəkildə yazmağı özümə borc bilirəm ki, bu gün Azərbaycan ədəbiyyatı mənim və ya bizim kimi oxucular üçün maraqlı deyil. Seyran Səxavət bəlkə də ədəbiyyatı yol saymaya, orada qəza-avariyanın olmalı olmadığını iddia edə bilər. Amma mən də tam haqlıyam deyəm ki, ədəbiyyat yoldur və bu yolun qəzaları da ola bilir. Üstəlik yazıçı öz düşüncəsinin fərdi minik maşınında qəzaya uğrayırsa bu zaman qurban yalnız o özü olur. Amma unutmayaq ki, hər bir yazıçı yüzlərlə, bəzən minlərlə sərnişinin taleyinə cavab verən maşinistə də bənzəyir və bu maşinistin səhvi ucundan qatar qəzaya uğrayarsa qurbanların sayı qat-qat artır. Bu gün Azərbaycanda ədəbi qəzaların sayı minlərlədir. Qəzalardan sonra şikəst olmuş, əlini, qolunu yox, beynini, zövqünü itirmiş o qədər bədbəxt var ki… Onları mənzil başına Anar, Əkrəm Əylisli, İsa Hüseynov, Sabir Əhmədov, İsi Məlikzadə və adlarını hələ çəkə biləcəyimiz daha bir neçə yazıçının maşinisti olduğu qatar aparmayıb. Müstəqil Azərbaycanın ədəbiyyatını irəli aparan qatarın baş vaqonu indi naşıların, nabələdlərin əlindədir.

Ədəbi Gölməçə Sindromu

Dünya Ədəbyyatı okeanına çıxışı olmayan, özünün məhdud gölməçə ömrünü yaşayan, ara-sıra hansısa uydurulmuş delfinlərini xatırlayan və bir başqalarının «onlar əslində delfin yox, adicə suiti olub və ya bizim ədəbi gölməçədə qurbağadan savayı heç bir canlı yaşamayıb!» deyə protest edənlərin bəyanatlarından sonra isə səsini xırp kəsən qələmçilər ədəbiyyat qanunlarını pozmaqdan yox, iqtidarın qəzəbindən qorxurlar. Nə qədər qəribə olsa da. Bir vaxt əbədiyyatımız Azərbaycanın özü kimi bütöv əraziyə, özünün müqəddəs dəyərlər sisteminə malik olan vətən torpağı idi. İndi bu vətən torpağında it yiyəsini tanımır. Yeni yazıçılarımız hətta qadın və kişi cinsiyyət orqanlarının adlarını belə açıq mətnlə dilimizə gətirirlər. Dünya ədəbiyyatı yeni-yeni adlar hesabına zənginləşir. Qulağımızın dibində Orxan Pamuk Nobel mükafatı alır. Azərbaycan yazıçıları isə ən yaxşı halda bir-birinin ad gününə tost deyir (yazır), ən pis halda isə (bir-birinin gorunu söyürlər) Mən qoca və geridə qalmış deyiləm. Bunu bəri başdan deyirəm ki, bəzi axmaq və sarsaq yazıçılar özlərinin olduqca dayaz hoqqabazlıqlarına haqq qazandırmaqvə ya guya «dərin düşüncə sahibləri olduqlarını nümayiş etdirmək» fikrinə düşməsinlər. Dalini də tanıyırıq, Fizulini də… Porkyaya da bələdik, Apolinerə də, xülasə Azərbaycan ədəbiyyatının Salamından fransız ədəbiyyatının Şa Qoluna qədər az adam tanımırıq. Necə deyərlər, Vüqar Əhmədi də tanıyırıq… Cəmil Əhmədi də. Kimsə özünü modernist, bir başqası postmodernist, üçüncüsü ən postmodernist adlandırır. Bir də görürsən ki, fındığın birisi çıxdı ortalığa və bəyan etdi ki, mən qoz oğlu qozam. Yaxud, ortaya bir balqabaq dığırlandı və söylədi ki, qlobus dedikləri mənəm. Azərbaycan ədəbiyyatının ümidverici gəncləri olmuş və bu gün də qalan 50 yaşlı Babalar isə biçarəlikdən gedib Zulyaya mahnı mətni təşkil edirlər. Bu Zulya da poeziya ilə poezdi bir-birindən ayıra bilmədiyinə görə, şirin söz qurusu ona ləzzət eliyir, ağzını marçıldadır, milli mədəniyytimiz bir yeni şedevr də alır, müəllifə bir-iki xoş söz, bir iki qaş-göz, sonra isə klip! Beləliklə Baba yapışır, nəvədən, nəvə turpdan… Və dartıb çıxarırlar. Sonra bu turpun qazına bir balaca ritm də qatıb yedlirirlər tamaşaçı-dinləyici auditoriyasına. Xalq başlayır gəyirə-gəyirə oxumağa.

MİLLİ METR YOXSA, millimetr?

Bir zamanlar ustadlara METR də deyərdilər. Məsələn, Bəxtiyar və Şəhriyar da elə bizim Milli Metrlərimiz idi. Bu gün kiməsə Milli Metr demək istəyirsən-alınmır. Uzaqbaşı dönüb olur sadəcə millimetr… Sən demə çox balacaymışlar. Hətta Bəxtiyar Vahabzadə belə. Bunu heç vaxt deməmişəm və yazmamışam. Amma bu dəfə yazacam. Bəxtiyar Böyük şairimizdir. Nəbi Xəzri rəhmətə gedəndən sonra ondan böyük şairimiz qalmadı. Azərbaycan poeziyasında yaşca hamıdan böyük indi odur. ANS TV və ANS ÇM təzə bağlanmışdı və biz bütün saman çöplərinə əl uzadırdıq. Bəxtiyar Vahabzadədən xahiş etdik ki, ANS-in müdafiəsinə qalxsın. Hər halda xitabımızda məntiqəuyğunluq var idi. Biz «Cücələrim» mahnısının müəllifi Qəmbər Hüseynlinin ruhuna yox, «Gülüstan» poemasını yazaraq özünü ÖLKƏ DİSİDENTLƏRİNİN CƏRCƏSİNDƏ BİRİNCİ SIRA, BİRİNCİ YERƏ PƏRÇİM ETMİŞ Şairə müraciət etmişdik. Güman edirdik ki, düz də etmişik. Və o zaman Bəxtiyar Vahabzadə bizə sadəcə olaraq onu siyasətə qatmamağı xahiş etdi. Bəlkə də bu hadisəni xatırlamazdım. Amma bir neçə gün əvvəl Aygün Kazımova ANS TV-nin «Şoubiz» proqramında əməkdaşımızı siyasətə qarışmaqda günahlandıranda yadıma Böyük Şairimiz düşdü və düşündüm: «İlahi xoşbəxt adamalar bir-birinə necə oxşayır. Amma biz bədbəxt oxucular hərəmiz bir cür bədbəxtik!» O gün şair Adil Cəmili hansısa kanalda münsiflər heyətində gördüm. Gənc ifaçıların oxuduğu mahnıların sözlərini saf-çürük edirdi. Yazığım gəldi. Axı bu böyük olmaq istəyən Adil idi. Mən onu hətta ana vətəni Kəlbəcər işğal ediləndə belə bu qədər balaca görməmişdim. Vahid Əziz, İlhamə və İlham Rəhimli ilə birlikdə aşağı səviyyəli bir əyləncə mərəkəsinə harayçılıq edirdi. Məmməd İsmayılı gördüm deyən yoxdur. Ramiz Rövşənin «Nəfəs: kitablar kitabı» da gözlənilən effekti vermədi. Vaqif Bayatlı Önərə bir «Kamança» lazımdır: söz balası, zalım tifili… Ortada roman yox. Povest yox. Hekayə yox. Qeybət. Arxayca danışmaq. Srağagün ədəbiyyatda gedən sinfi mübarizə bu gün ədəbiyyatın özünü yaradanlar ararsında gedir. Sən demə, Anar mənfi Əkrəm müsbətdir. Və ya əksinə. Ya da Anar da, Əkrəm də mənfi, Həmid Herisçi və İlyas Ərnəfəs müsbətdir. Murad Köhnəqala Məqsəd Təzəqalanı, Rasim Qaraca isə Tutu Ağcanı bəyənmir. Guya ədəbiyyatda ölüm-dirim mübarizəsi gedir. Əslində isə Azərbaycan ədəbiyyatında ölüm-dirim mübarizəsi heç cür gedə bilməz. Ona görə ki, bu gün yerli ədəbiyyatımızda dirim faktoru ümumiyyətlə yoxdur. Deməli söhbət yalnız ölüm-ölüm mübarizəsindən gedə bilər ki, burada da sillagizm var. Mütləq ölüm qalib gələcək. Mürəkkəb qapqaradan qıpqırmızıya keçib. Yazıçı Anar deputat deyil. Yazıçı Əkrəm Əylisli deputatdır. Dəyişən budur. Əkrəm Əylislinin yaşı artdıqca boyu balacalaşır. Ümumiyyətlə yaş artdıqca boyun balacalaşması təbiidir. Amma nədənsə mən bunu Əkrəm Əylisliyə heç cür yaraşdıra bilmirəm. Görəsən Lev Tolstoyü gördümü Milli Parkımızda bəstəboylu Əkrəm müəllimimiz? Bu ədəbiyyatdır, mənim əzizlərim! Buranın Allahı yazıçıdır. Bu məkanda topağı da, suyu da, insanları da, yazıçı yaradır. Onlara nə qədər ömür verməyin eksklüziv hüquqları da Allahın əlində deyil, yazıçının ixtiyarındadır. Və Allaha alternativ əsasda məkan yaradan onun bəndəsinə öz bəndəsini qarşı qoyan yazıçıların adam yadına salmaq istəyir ki, sizin və Tanrının yaratdıqları bəzən eyni qədər yaşayır. Məsələn, Balkonski neçə illərdir bu dünyadadır? Bəs Tolstoy? Gördünüz? Birini bəndə yaratmışdı, birini Allah… Hər ikisi bu gün də bizimlədir. Bəs bizim yazıçılarımızdan nə qalacaq: Məhəmməd Peyğəmbərin İsa peyğəmbərin ayağına verilməsi? Yoxsa hansısa «Lakin» qəzeti ki, orada da müəllif öz oxucu bacısı və anasına poetik -pornoqrafik kəşflərini təqdim etmişdi… İsa Hüseynovdan xəbər yoxdur. O gün dedilər ki, guya Nəriman Nərimanovun heykəlinin qarşısında durbinlə gəzirmiş. İnanmıram. Bu yəqin ki, İsa olmayıb. Musa olub. Musa Yaqubun 70 yaşı məni bərk kədərləndirdi. Doğrudan deyirəm. 70 il yaşayasan, sonra hansısa məktəblidən sonruşalar ki, Musa Yaqub kimdir, o da əvvəl qayıtsın ki, Musa kosmonavtdır, özü də tatar. İkinci məktəbli isə baltanı lap kökündən vurdu. Zirədə gürzə saxlayır. Bax belə. Biz də Yazıçılar İttifaqımızın dibini murdarlayırıq. Bilirsiniz, məsələ nə yerdədir? Mən indi fikir verdim ki, bayaqdan yazıram və yazdıqlarım arasında adları çəkilənlərin əksəriyyəti köhnə ədəbiyyat kişiləridir. Bax indicə bir xanım şairəni xatırladım. Deyəsən şeir yazırdı və orda inciyə-inciyə car çəkirdi ki, harasınasa çəngəl soxmaq istəyib və anası qoymayıb. Budur bizim ədəbiyyat. Elə bir ədəbiyyat ki, qanunu yox, qadağası yox, burada törədilən cinayətə görə məsuliyyəti yox, qırmızı işığı yox… Hüseynbala Mirələmov, Ənvər Seyidov… Mənim çox hörmət etdiyim ağsaqqallar. Sadəcə ağsaqqallar. Ağsaqqal kişilər. Pyes yazırlar, tamaşaya qoyurlar. Gərək ki, Üzeyirbəyin vaxtı idi, dəllək opera yazmışdı.

BİZİM RUHNAMƏLƏR


Və biz ona gülürdük.
Bu gün ədəbiyyatın böyük bir qolunu mədhiyyələr burur. Əksəriyyəti Heydər Əliyevin ruhuna yazılan RUHNAMƏlər. Yerli qələm zərbəçilərimiz may (10 mayın bu ayın içində olduğuna görə) və dekabrı (12 dekabrın bu ayın içində olduğuna görə) mədh ədəbiyyatı üçün əsl məqam sayırlar. Nə yaxşı ki, İlham Əliyev belə YAZIQÇILARI dəstəkləmir. Baxmayaraq ki, onun verdiyi təqaüdlər, mükafatlar bəzən belə yazıçı və şairlərin də təknəsinə düşür. Amma insafla danışaq ki, İlham Əliyev mədh ədəbiyyatına investisiya qoymur. Ümumiyyətlə isə qəribə bir dünyagörüşü formalaşır. Yazıçılarımıza elə gəlir ki, onlar indiki halında çox böyük iş görürlər və buna görə onlara Prezident təqaüd verməlidir, ev, avtomobil verməlidir və sair və il axır. Niyə axı,? Axı yazıçılarımız dövlətimizin yaxasında Volodarski tikiş fabriki olmaqdan bezməliydilər axı… Axı istehsal olunan məhsul satılmırsa sex bağlanır, onun sahibi müflis olur, onun buraxdığı məhsul zaydırsa onun iyerinə xaricdən gətirilən məhsul tutur. Mən yazıçılar tanıyıram ki, Çingiz Abdullayevə 1992-ci ildən borcludur. Və qaytarmır. Deyəsən, qaytarmaq barədə də düşünmür. Özü də mən heç vaxt düşünməmişəm ki, Çingiz Abdullayev prezident təqaüdçüsüdür. Və mən Çingizi internetdə elan verən də görməmişəm ki, «ay məni sevən yazıçıya sponsor xələti!»…
Məncə, Azərbaycan ədəbiyyatının ən böyük problemi onun öz kökünə xəstəhallıqla bağlılığındadır. Dövlətdən asılılığına haqq qazandırmasında. Sanki elə belə də olmalıymış. Sanki yazıçı və şairlərimiz elə ömürləri boyu saray tör-töküntüsü ilə dolanmalıymış. Gənc qələmçilərimiz isə qocalarımızın gorunu qazımalıymışlar.
Hərdən düşünürəm ki, görəsən, mənə yazdıqlarımın bədii cəhətdən zəif olması barədə cavab yazan ƏLİAĞA YASİNZADƏ HARADADIR?
Görəsən növbəti Milli Məclisin yeni Əkrəmi, Zəlimxanı və ya ANARI kim olacaq?
Görəsən, Azərbaycanın indi hansısa kəndi varmı ki, ora poçtalyon Mirayət baba Ulduz» və «Azərbaycan» jurnalları gətirəndə hansısa uşağın ürəyi uçunsun?
Və nəhayət ay bizim hörmətli yazıçı və şairlərimiz!
Niyə öz işinizlə məşğul olmursunuz ki, sizin işlə başqaları məşğul olurlar? Axı siz də başqalarının işinə qarışırsınız… Qarışır və o işin iiçində itirsiniz. Olursunuz Əylisdən Əylisəcən.




Reference: ANSPRESS

Friday, May 25, 2007

Norah Jones-Turn me on

Norah Jones

Norah Jones (born Geetali Norah Jones Shankar on March 30 1979; she changed her name officially to Norah Jones at age 16) is an American multi-Grammy Award winning pianist and singer-songwriter whose career was launched with her successful 2002 debut album Come Away with Me, a contemporary pop album with a soul/folk tinge, that sold 20 million copies worldwide and received 8 Grammy awards.

Jones was born in New York City, the daughter of Indian sitarist Ravi Shankar, but she spent her childhood with her mother, Sue Jones, who moved to Dallas, Texas, when Norah was four. Jones attended the Booker T. Washington High School for the Performing and Visual Arts and the University of North Texas, where she majored in jazz piano. In 1999, two years into the program, Norah left for New York City, where she performed with the band Wax Poetic.



Reference: Norah Jones

Tuesday, May 22, 2007

Çılpaq mədəniyyət

Başa yox, ombadan aşağı işləyən musiqimizi dinləyənlər musiqinin ruhuna qatılıb uyumaq yox, ifaçı ilə yatmaq barədə düşünürlər

Dəbdə olan dildə deməyə çalışaq: şok xəbər:
Bu gün Azərbaycanda mədəniyyət yoxdur!
(Xahiş edirik ki, bu hökmü «Azərbaycanın mədəniyyəti yoxdur!» kimi anlamayasınız!), söhbət Böyük Mədəniyyətdən gedir. O Böyük Mədəniyyətdən ki, daşıyıcıları Böyük Üzeyir, Böyük Bülbül, Böyük Niyazi, Böyük Qara, Böyük Səttar, Böyük Üzeyir, Böyük Rəsul, Böyuk Xudu və daha neçə-neçə Böyüklər olmuşdular. Biz o uzaq mədəniyyət abidlərini, onlardan qalan abidələri nəzərdə tuturuq. Ayrı-ayrı passionarların dartıb aparmağa gücünün çatmadığı Böyük Mədəniyyət artıq öz canını sürümək məcburiyyətindədir. Ola bilsin ki, bu məqalədən dərhal sonra «HESABAT»ı qurşaqdan aşağı zərbə endirməkdə günahlandıranlar tapılsıın. Amma bizim də günahımız yoxdur ki, belələri yalnız qurşaqdan aşağıdan ibarətdir və zərbəni hara endirsək də gedib Qurşaqdan aşağı düşəcək.

GÖBƏK RİTMLƏRİ

Bu məqalənin altında imza olmayacaq.
Çünki, «HESABAT»ın üslubuna görə, dərgini hazırlayanların imzaları jurnalın üz qabığının arxasında, ümumi heyətin tərkibində gedir. Amma mən bununla kifayətlənməyib yazıram ki, oxuduğunuz sətirləri Mir Şahin yazır və yazacağım hər bir kəlməni, hər bir saiti, hər bir samiti, hətta Yeni Qrammatika qanunları tərəfindən hüquqları kobudcasına pozulan halalca apostrofumu belə qorumağa hazıram.
Azərbaycan mədəniyyətinin soyqırımıdır.
Mənəviyyatımız yalnız bir orqanı ilə inkişaf edən mutanta bənzəyir. Yalnız musiqi, yalnız aşağı əyarlı musiqi, yalnız diringi və yalnız yüngül musiqi. Başa yox, ombadan aşağı işləyən musiqimizi dinləyən dinləyicilər musiqinin ruhuna qatılıb uyumaq yox, ifaçı ilə yatmaq barədə düşünür. Yatanlarda var. Bu yaxınlarda eşitdik ki, hansısa zarafatcıl məmur düzgün hesablamayıb, ya da qəsdən əyri yatıb və ifaçının nəzərdə tutulan yeri əvəzinə, planlaşdırılmayan hissəsi əməliyyata məruz qalıb. Və belə müğənnilər ölkəmizin vizit kartına çevrilir. Azərbaycan ordusunun edə bilmədiyini onlar «edir». Müdafiə Nazirliyininin neçə illərdir ki, allahın (bizim yox ha, məhz allahın) və bir az da ermənilərin Stepanakertində qaldıra bilmədiyi bayrağımızı xanım müğənnilərimiz daha kimlərinsə nələri ilə birlikdə dünyanın hər bir yerində böyük fədakarlıqla qaldırır. «Onlar hər yerdədir. Onlarla heç kim rəqabət apara bilməz!». La ilahə illəllah, bu ki, ANS-in sloqanındandır. Bu hardan yadıma düşdü. Bəlkə ona görə ki, az sonra ANS-in yaranma şəraitini, odlu-alovlu dava vaxtını xatırlayacaq, ilk ezamiyyətlərimizi yada salacam. Və o da yadıma düşəcək ki, 1992-ci ilin iyununda Az.TV-nin binasının qapısı qarşısında…
Nə? Nə idi o allah? Az.TV-nin binasının qapısı ağzındakı toplu. O nə müdhiş aksiya idi. Cəmi 50-60 nəfər və bəşəriyyət boyda əzəmət…
Bu gün mədəniyyət ərazimiz demək olar ki, tamam işğal altındadır. Yox, qardaşım, bu daha BMT-lik deyil. Burda qətnamə yox, qəti namə lazımdır. Özü də özümüzün qəti naməmiz. Milli Kiçikliyimizin ortaya qoyduğu zatlar öz kiçikliyini bizə diqtə etdikcə böyüklüklər barədə öyrəndiklərmiz yaddan çıxır. Müğənni epidemiyasının virusları bütün Azərbaycanı başına alıb. Şer aludələrimiz öz yerini oxuyub çalanlara verib. Əvvəl şerlə incələşən ürək əzələlərimiz, indi musiqi ilə kövrəlir. Bu ölkənin kişilərini idman döyüş növlərinə cəlb etmək çətinləşir. Səbəbi aydındır: gəlirli sahə deyil. Hər şeyi sənətə qurban verməyə hazıram deyib- daha çox fahişəliyin bir addımlığında dayanan 17-19 yaşlı qızlarımızla bu qızların gələcək adaxlılarının zənənə gözəlliyi adamın ürəyini bulandırır. Onlar hər yerdədir. Onlarla heç kim… Əstəğfhürüllah! Yenə də bizim sloqan;
Filmlərə aktyor çəkilmir-müğənnilər çəkilir.
Verilişlərə peşəkar aparıcılar yerinə müğənnilər dəvət olunur.
Reklam çarxlarında müğənnilər…
Ən bahalı maşınlarda minildikcə bahalaşan müğənnilər…
Birinci Dağlıq Qarabağ davasında qolunu, ayağını, sağlamlığını itirmiş (qəhrəman əvəzinə!!!) əlil oğullarımızı kolyaskadan «Oka»ya mindirməsini qürrə ilə reklam edən hökumət yəqin ki, bir az da utanar. Çünki..
Bu gün Azərbaycanda iki yer var ki, şərəfi Məkkəyə bərabər tutula bilər. Bunlardan biri Şəhidlər Xiyabanıdır. İldə bir dəfə hamımızın baş çəkdiyi ocaq. Doğrudur, bu xiyabanı ziyarət edənlərə, Həcc zəvvarlarına Hacı, Məşhəd zəvvarlarına Məşhədi, Kərbəla zəvvarlarına Kərbəlayı deyildiyi kimi ya Xiyabani, ya da Şəhidi deyilmir. Amma nominal olsa da bu ziyarətlər baş tutur və Azərbaycanın bir nömrəli ziyarətgahı adına iddialı olan bu guşənin şəhərin, paytaxtın, Azərbaycanın yuxarı başında olmasının məntiqi və haqlı əsası var.
İkinci müqəddəs ziyarətgah isə hər bir Qarabağ əlilinin evidir. Əlil tanıyıram ki, əlini dəfn edib və hər il onu torpağa tapşırdığı gün qəbr üstünə gedir. Belə insanları mən yarı canı o, yarı canı isə bu dünyada olan yarımcanlar kimi qəbul edirəm. Bəli, onların yarı canı torpağın altındadır. Vətən deyilən nəsə canlıdırsa məhz o yarıcanların hesabına canlıdır.
Əlil arabasından (kolyaskadan) əlil arabasına (maşına) minə-minə tarixə üz tutan müharibə veteranlarının yanından şütüyüb keçən müğənni inomarkaları.
İoneskunun kəgrədan etalonunu bu gün Azərbaycanda meydan tüpürcəkləyən şou-biznes liderlərinə böyük dəqiqliklə aid etmək olar. HƏR ŞEYİN BAŞI onlardır. Və ya onlar HƏR ŞEYİN BAŞIDIR. Yaxşıdır ki, müğənni epidemiyası siyasətə daraşmayıb. Yoxsa hansısa müğənninin ağlına 2008-ci ildə Azərbaycanda keçiriləcək prezident seçkisinə qatılmaq da gələ bilərdi. Və bu zaman «Bizdə şer var, sənət (sənətçi-oxuyan. Səməd Vurğuna «düzəliş» mənə məxsusdur. M.Ş.) də vardır, şerə sənətə hörmət də vardır»-deyən elektoratın mövqeyi həlledici ola bilərdi. Doğrudan da heç kəsin öz ayranına turş demədiyi qatıqlığın içində kimdir qaymağa baxan?
Hər kəs öz «şipşirin» ayranını seçəcək...
Mən əlil qardaşımızın OKA-sına minirəm və gedirəm.

MƏTLƏBƏ SÖZ VƏ AT ARDI

1992-ci ilin iyununda, Azərbaycan Dövlət Teleradioverilişləri Şirkətinin qapısı ağzında təxminən 50-60 nəfərlik bir toplu görmüşdüm. Toplu Ağdərə cəbhəsində şəhid düşmüş (QALXMIŞ!!!) həmvətənlərimizin qohum-əqrəbaası, dost-tanışlarından ibarət idi ki, televiziya rəhbərliyindən «Ulduzlu» verilişdə həlak olmuş övladları barədə reportaj verilməsini xahiş etmək istəyirdi. (Onlar «Torpaq əgər uğrunda ölən varsa vətəndir!» proqramını öz aralarında belə adlandırırdılar). O zaman sədr Məmməd İsmayılın köməkçisi Hikmət dərdindən qürur duyan bu insanlara başa salmağa çalışırdı ki, həlak olanlar çoxdur, hamı haqqında veriliş vermək imkan xaricindədir. Amma yenə də bacardığını edəcək. Qoy onlar şəhidlərin adlarını, soyadlarını, həlak olduqları yer, son döyüşləri barədə məlumat yazıb qoysunlar. Bu zaman Tale adlı bir nəfər deyəsən Ağdamda vuruşan qardaşı Valehin də adını çəkdi və xahiş etdi ki, onun da «dannılarını» götürsünlər. Sədr köməkçisinin nə dediyi indi də qulağımdadır: «Rəhmətliyin nəvəsi, nə qoyub nə axtarırsan, burda bir ordu şəhid növbəyə durub, sən də başlamısan qardaşımı çəkin. Qardaşının istədiyini yaz ver «Durna teli»nə. Bax elə belə də dedi: «Yaz ver «Durna teli»nə!». ( «Durna teli» əskərlərin arzuladığı musiqi nömrələrindən təşkil olunan populyar bir proqram idi…). Xülasə oğlan əməlli başlı utandı da. Buna səbəb də var idi: «Başqaları şəhid olub. O isə sağ-salamat qardaşı haqqında süjet istəyir». Ürəyində bəlkə də özünü qınayırdı: «Heç yeri idi?» Nəsə, o 50-60 nəfər (Tale ilə birlikdə təbii ki…) yarı narazı, yarı razı TV-nin önündən çəkilib getdilər. Sonra nə baş verdiyini xatırlamıram. Bilmirəm o 50-60 nəfərin şəhid övladları (qardaşları, ataları, ərləri, nişanlıları, nəvələri…) haqqında Az.TV. sonra bir şey verdi ya yox. Heç həmin O Taleyin də qardaşının aqibətindən xəbərim olmadı. Bəlkə sağdır. Bəlkə şəhid oldu və onun da haqqında süjet verdilər. Amma yadımdan o hadisə heç vaxt çıxmır.

BİR ÖZGƏ XALQ

Bu bir ayrı zamanın ovqatı idi. O zaman oxuyub-çalmaq TV-yə düşməyin 10 yolundan onuncusu ola bilərdi. O zaman «Ulduzlu» proqramlar dəbdə idi. Mahnı da var idi. Amma o mahnıları o əskərlər «Durna teli»nə qoşub qohumlarına yollayar, ya da qohumlarından «Durna teli»nə bükülü salam alardılar. 1992-ci ilin iyun ayında, Az.TV qarşısında keçən həmin o söhbətin baş verdiyi vaxtda dünyaya gələn uşağın gələn ay 16 yaşı tamam olacaq. Özünü ulduzluğa sınamaq üçün əsil məqamdır. Belə çıxır ki, o vaxt Az.TV-nin binası qarşısında həmin söhbəti edənlər həm də ona görə çalışırmışlar ki, 16 yaşlı təzə ulduzcuqlar öz havalarını oxumaq imkanı qazansınlar.
… Yaşlı kişi utana-utana (rayonunun adını qəsdən yazmıram. Bunun da bir az sonra adını çəkdiyim oxuyanlar kimi fərqi yoxdur) mənə yaxınlaşdı və dedi ki, uşağını mənə göstərmək istəyir. Burada qəribə bir şey görmədim. O qədər yaşlı kişi o qədər uşağını göstərib ki, mənə və soruşub da: «Bundan jurnalist olmacaqsa kömək et!» Amma bu dəfə yaşlı kişi utana-utana danışırdı. «Qaçaq Nəbi» filmində Şahmar Ələkbərovun yaratdığı maraqlı obraz yadınızdadır? Arvadının göyçək olması səbəbindən kəndxudanın guya ona gözü düşdüyünü deyən… Bax o anda həmin kişinin üzündə həmin ifadə var idi. Qərəz, yaşlı kişi bir az aralıda dayanmış 16-17 yaşlı qızını göstərdi və dedi ki, əla oxuyub oynamağı var. Amma atasının yanında oxumağa bəlkə utandı. Ona görə də mən ona təklikdə baxım. Belə-belə işlər… Mən baxmadım. Onu başqa bir telekanala göndərdim. Çünki onun istədiyi müsabiqə bizim kanalda efirdə getmirdi…
Ən gülüncü isə bilirsiniz nədir?
O uşaqlar hansısa mərhələyə çıxanda, ya da çıxmayanda bundan nə boyda təntənə və ya matəm qayırırlar?! Elə bil ki, hansısa yüksəkliyi ya tutublar, ya da əldən veriblər…
Bəli bu artıq bir başqa xalqdır.
Bu artıq bir özgə xalqdır.
Bu artıq bir YAD xalqdır.
Doğma torpağına və doğma dəyərlərinə Yad.
Onun ədəbiyyatının son səhifələri çevrilməkdədir.
Onun kinorsunun pərdəsi enir.
Onun musiqisi son zəng çalır. Yalnız aşağı zövqlərə hesablanan, bayağı estrada və bu estradanın layiq olmadığı həyat və şöhrət mühitində ərköyünləşən qurama, oyuncaq «ulduzları» var. Azərbaycanın Baş Sarayında konserti təşkil edilmiş ən bərq vuran işıldaböcəyimizin şousunu tutaq ki, BEYONSE, yaxud Cenifer Lopesin konserti ilə müqayisə etmək olarmı? Bu «NEFTÇİ»ni «ÇELSİ» ilə tutuşdurmaq kimi bir şey olardı. Mən əlbəttə ad çəkmək istəmirəm. Onların Aygün Kazımova yoxsa Briliyant, Röya, yoxsa Rəqsanə, Ədalət və ya İlqar Muradov, İradə İbrahimova ya da Tünzalə olmasının mətləbə heç bir dəxli yoxdur. Məsələ heç də ayrı-ayrı fərdlərdə deyil. Bizi problemin özü-zövqlərin aşınması maraqlandırır. Sovet mədəniyyətinin bütün möhtəşəmliyi arxa plana keçdikcə, gözümüzün önündə vulqar, oyuncaq, altiernativ mədəniyyət imitasiyası canlanır. Biz bu gün Azərbaycan mədəniyyətinin başına corab hörən qondarma oxuyub-çalanların hay-küyü altında qocaman sənətin necə öldüyünü, canını tapşırarkən çıxardığı səsi eşitməyəcək qədər KARIQ. Və təbii ki, aşağı tonlu səslərdən akademik təhsil alan ulduzcuqların nəfəsindən də «Qayınana» balkonuna qədər qalxmaq gözləmirik. (Mən «Qayınana» filmində Flora Kərimovanın balkonda ifa etdiyi «Mən elə bir dilbərəm!» partiyasını nəzərdə tuturam).
Bu gün Azərbaycanda tanınmağın cəbhə imkanlarını teleməkan fürsəti yeyib oturub… Müğənnilərin aşağı zövqünün doğub törədiyi söz, misra bicləri, fikir zir-zibilləri dahi Ramiz Rövşəni dirigözlü torpağa gömür. Bu gün onların ifa etdiyi musiqiyə yazılmış söz artıq-urtuğu Azərbaycan ədəbiyyatının bütün ölüb-keçənlərinin ruhunu murdarlamaqdır. Onlar hər yerdədir və onlarla heç kim…Tfu…
…TV-nin rolunu şişirtmək niyyətində deyiləm. Amma heç şübhəsiz ki, Poznerin təbirincə desək, TV-də ardıcıl nümayiş etdirilən at ardının populyarlaşmasında qeyri-adi heç nə axtarmaq lazım deyil. Amma bir vaxtlar Televiziya toylara çağırılmayan müğənnilərin Böyük Sənət nümayiş etdirdiyi podium idi. Toy müğənniləri isə öz yerini bilirdilər. Onlar TV və Radioya çıxışı bir bayram, həyatlarının əlamətdar günləri kimi qəbul edirdilər. Necə deyərlər, ortada balans var idi. Aşağı səviyyəli, toyxana kalibrli müğənnilər pul qazanırdılar, böyük musiqinin ətəyindən tutub gedənlər isə ad. Elə bu səbəbdən də hər iki qütb razı idi. Əməkdar artist, Xalq artisti kimi fəxri adları toy müğənnilərinə vermirdilər. Və bütün bunlar Azərbaycanın böyük mədəniyyəti adına edilirdi. İndi isə böyük sənət deqradasiyaya uğrayır. Pulu da, adı da toyxana müğənniləri qazanır. Azərbaycanın klassik mədəni ənənələri isə məhv olub gedir. Böyük Sabir Mirzəyev balaca Aygün Hümbətovanın boyu kölgəsində görünməzləşir. SözMusiqiSərrafları-xalqköhnə ayları doğrayıb «ulduz» qayırır.

Bu gün Azərbaycanda mədəniyyət demək olar ki, yoxdur: var mədh (!) əniyyət, mə»də(!)niyyət və bədən (!) iyyət…

Birinci yazının sonu...

HESABAT jurnalı


Şərhsiz... Mir Şahin dahisi...

Reference: ANS

Message of Americans to Muslims in America...

clipped from news.bbc.co.uk
Graffiti defaces mosque at the Islamic Center of America January 23, 2007, in Dearborn.
 blog it

Sunday, April 29, 2007

The Fray is a pop rock band from Denver, Colorado.


The band was formed in 2002 by Isaac Slade and Joe King when the two former school friends met up again in a local music store. They soon began regular two-man jam sessions that led to writing songs and devising a style pitched between the arena-friendly style of U2 and the authentic rock of bands like Counting Crows. Rounding out the lineup with two former bandmates of Slade's drummer Ben Wysocki and guitarist Dave Welsh, the Fray began playing shows in the Denver area. Their popularity grew quickly and their first demo recordings became local radio faves and the band was voted Best New Band by Denver's Westword Magazine. This all led to them being signed by Epic Records in 2004. Their debut album, How to Save a Life, was released on September 13, 2005.

Monday, April 23, 2007

Once...


Receiving congratulations on your birthday is very satisfying feelings, memories you always remember and feel yourself very differently...

The day begun usual on that day... I woke up I did my morning sport, had my breakfast etc... But I felt myself a little differently, because I had a meeting with my friend, who was my new friend and it was our 3rd meeting... I was just little existed, I left house and went to city (Every summer me and my family go to country, we have house there, it is cool in there in summers when you feel the hottest rays coming from sun and when you want to run somewhere you would not feel it, I find that place very comfortable in that days.). I used some transportations, and was in front of the restaurant, where we decided to meet, she was 10 minutes before me and was waiting for me in the restaurant. I entered, found her, sit in front of her...

We talked, discussed, argued, laughed for an hour... We had some beverages, some pizza... Then she stood up and said:
_I am coming...

She went and when I heard her step-noise I turned back, and I just was shocked! I could not imagine that she was remembering my birthday, I thought she had forgotten long ago, but she had not...

She brought a cake and candles on it in her hand. I puffed off the candles, we ate cake, then I received her present...

That day was 03.09.2005... My 19th birthday, one of the days that I would never forget...

Thanks very much Uka!

P.S. The picture is from that day. We two are in green...

Wednesday, April 11, 2007

Tuesday, April 10, 2007

Arm wrestling

Ey Dost, by Kerim




This is the art of simultaneous poem. The poets write and tell the poem simultaneously. It is one of the oldest art of Azerbaijani folk, and is local culture of Absherone peninsula, but there are some rare examples in Shirvan region... The name of the culture is "Meyxana" which means place of wine, the name comes from the place where this culture formed. Meyxana members get drunk from the effects of poems, and philosophy not from the effects of wine...

As poet says:

Ey könül, bil bize qalmayib qemin qemxanelerin,
Çekmiyek derdini bundan bele divanelerin.

Ehli meyxane olur mest bizim sozumuz ile,
Ehtiyac olmur, içilmir meyi peymaneleri...

Monday, April 9, 2007

Saffron


A pile of saffron threads (each about 20 mm in length) from Iran. Saffron is a spice derived from the flower of the saffron crocus and is among the world's costliest spices by weight. In Western countries, the average retail price is $2200/€1550/£1100 per kilogram ($1,000/€700/£500 per pound). Besides its use as a seasoning, it has also been used in its history as fragrance, dye, and medicine.





Click for refernce

Thursday, April 5, 2007

Sunday, April 1, 2007

The Agassiz statue

The Agassiz statue, Stanford University, California. April 1906.
The collapse reason of the statue is earthquake.



See Reference

Beatles and iTunes talk growing




EMI is to hold a media event on Monday with Apple boss Steve Jobs as special guest, prompting speculation that Beatles songs will finally go online.

None of the Beatles tracks are available to download on any online music service.

In an invite to media sent out on Sunday, EMI said it was announcing an "exciting new digital offering".

There will also be a "special live performance" at the London event by an unnamed artist or band.

Earlier this year iPod-maker Apple reached agreement with Beatles' record label Apple following a long-running legal row over the use of the two firms' name.

Under the terms of the arrangement, Apple Inc took full control of the Apple brand and licensed certain trademarks back to the Beatles' record company Apple Corps for continued use.

That led to mounting speculation that Beatles songs would be available on Apple's download service iTunes. EMI has released the Beatles records since 1962 single Love Me Do.

Last week at a mobile industry conference, EMI chief executive Eric Nicoli praised Apple for the simplicity of the iPod and iTunes.

He told the industry that it should learn from Apple.

If the deal does not have anything to do with the Beatles, there is speculation that it could be tied to Apple's new iPhone.

A spokesman for EMI would not comment on the subject of the press conference.


Click for Reference

Saturday, March 31, 2007

The Fray- How to Save a Life

Internet map by Matt Britt...

Matt Britt: I created this small partial map of the Internet from the 2005-01-15 data found here using a slightly different rendering technique than was used to generate the maps there. Each line is drawn between two nodes, representing two IP addresses . The length of the lines are indicative of the delay between those two nodes. This graph represents less than 30% of the Class C networks reachable by the data collection program in early 2005. Lines are color-coded according to their corresponding RFC 1918 allocation as follows:
  • Dark blue: net, ca, us
  • Green: com, org
  • Red: mil, gov, edu
  • Yellow: jp, cn, tw, au, de
  • Magenta: uk, it, pl, fr
  • Blue-green: br, kr, nl
  • White: unknown


For Reference Click

A Horseshoe Bend



My Sweet Lord


"My Sweet Lord" is its name, 1.8 m height, made of chocolate...

The sculpture by Cosimo Cavallaro described naked Jesus with his arms outspread. 90 kg chocolate has been used in its formation, and had been planning to exhibit over Easter Holy Week, from Monday, at Manhattan's Lab Gallery, but boycott of Catholic League for Religious and Civil Rights the exhibition has been canceled.

Canadian-born artist Cavallaro is very famous with his sculptures which he made from food ingredients. One of his works was hotel room in mozzarella cheese.



See Reference

Friday, March 30, 2007

Nowruz Celebration in METU




Very beautiful Caucasian Dance by Azerbaijani students in celebration of Nowruz which is national holiday of Turks, they celebrate this day as the first day of spring. They make fire, they jump over the fire and believe that the tiredness of last year discharged to the fire. There some other customs of Nowruz like preparing some national sweets, cleaning homes, and etc... Here Azerbaijani students just come together and dance to celebrate the Nowruz, and here is one video from the celebration day...

Thursday, March 29, 2007

Lovely view from METU

A poem by M.Mushfig.


TAR

Oxu, tar, oxu tar!...
Səsindən ən lətif şe’rlər dinləyim,
Oxu tar, bir qadar,

Nəğməni su kimi alışan ruhuma çiləyim.
Oxu tar!
Səni kim unudar?
Ey geniş kütlənin acısı, şərbəti,
Alovlu sənəti!

Gözləri qibləyə açılan hasarlı binalar,
Dinləmiş əzəldən səsini.
Papaqlı atalar, çadralı analar,
Ötürmüş sayəndə köksünü:
Düşmüşlər gah şirin, gah acı toruna,
Sevinə-sevinə, qoruna-qoruna.

Çarparaq Çargahın divardan divara,
Yolçunu yolundan eyləmiş avara.
Çalxalanmış dərələr, təpələr,
Səs vermiş səsinə ləpələr.
Oxu tar:
fikrimdə oyansın,
Baharın, Seyidin qəzəli;
Oxu, tar, ruhlansın
Şirvanın, Gəncənin mehriban gözəli!
Damağdan düşənlər,
Ürəyi şişənlər,
İlkbahar seyrinə çıxmayan,
Özünü dağların döşünə yıxmayan
Sinəsi dağlılar,
Vəfasız bir eşqin dağınıq zülfünə bağlılar,
Dəxilin olmuşlar,
Qapında təsəlli bulmuşlar.
Zilin var, vəsətin, bəmin var;
Sənin də quşların dəmindən ayrılan
Bir özgə dəmin var.
Səni də avara eyləmiş
Dağınıq telli bir “zərəfşan”.
Onunçün Segahın danışır,
Pərişan, pərişan.

Səsini dinləmiş
Şahların, xanların sarayı;
Səninlə birlikdə inləmiş
Əsirlər alayı.
Bə’zən də simlərin qəmləri ovudar,
Olardın onların sirdaşı
Sən ey tar!...
Gülləri əməkçi barmaqlar qanından
Rəng alan xalçalar,
Xalçalar üstündə uzanmış
Dodağı qönçələr,
“- Hey, saqi, mədət qıl, soyudu şərabın,
İncitmə könlünü bu xanexərabın!”
Söyləyən tox sözlü şairlər,
Həvəsdən doymayan ac gözlü şairlər:
Nədimlər, Vaqiflər,
Gözəllik sirrinə vaqiflər
Hep səni dinləmiş;
Oxumuş, inləmiş.
İndi də bizimçin oxu, tar!
Səni kim unudar?

Sən qulluq etmədin məscidə, axunda,
Çalışdın, həyatı sevməyin uğrunda.
Çoxları üzünə durdular,
Könlünü qırdılar.
Nə deyim o yekəbaşlara?!
Çaldılar ruhunu daşlara.
Üstündən bir qara yel kimi əsdilər,
Səsini kəsdilər,
Daşlandı çəkənlər nazını,
Böyləcə qırdılar aşığın sazını.
Sən xalqa “gül!” dedin.
“Ey qüssə, öl!” dedin.
Başladı məsciddə mərsiyə.
Sarıqlı çıxınca ərsəyə
Qüssəmiz ölmədi,
Xalqımız gülmədi.
Ağladıq daima, ağladıq,
Ey qədim aşina, ağladıq,
Oxu, tar! Dəyişdi zamana,
Bax indi radio səsini
dağıdır cahana.
Ey tarçı, çal, oxu!
Könlümü al, oxu!
Vur sazı döşünə, ey aşıq!
Qalmamış nə əba, nə qaba, nə sarıq.

Oxu ,tar! Alovlu izlərin
Əcəba, neçə sıx dilbərin
Yasəmən üzünü pul kimi qızartmış?
O sarı simlərin lisanı
Salmazmı heyrətə insanı?

Oxu, tar! Mən səndə
İstənən havanı çala da bilərəm.
Mən səndən bu günün zövqünü
ala da bilərəm.
Sən bu gün silahsan əlimdə,
Səni mən hansı bir hədəfə
İstəsəm, çevirə bilərəm.
Qəlblərdə gizlənən keçmişi
Bir yeni nəğmənin əliylə
Devirə bilərəm!

Oxu, tar!
Fabrikdə, zavodda,
Traktor başında.
Bu saat qarşında
Nə qədər adam var!
Utanma, oxu, tar!
Mə’dənli Bakımın
Pambıqlı Gəncəmin,
İpəkli Şəkimin
Acısı, şərbəti
Alovlu sənəti.

Oxu, tar, oxu, tar!...
Səsindən ən lətif şe’rlər dinləyim.
Oxu, tar, bir qadar!...
Nəğməni su kimi alışan ruhuma çiləyim.
Oxu, tar!
Səni kim unudar?
Ey geniş kütləmin şirini, şərbəti,
Alovlu sənəti!..

Wednesday, March 28, 2007

Once...



Good and beautiful girl...

I have some memories with her, and I am going to post one of them which I could not forget.

Once me and Masuma were in bus and traveling, that was long way, and our bus was passing through mountains, through forests... Our traveling time reached 2 hours, I was bored, waiting with 4 eyes for destination... On our way there was a pond (actually I say "was" because I am not sure about the existence of that pond for the time being, it had little amount of water that it can be dry now)... Masuma asked me the name of that lake, and as stranger of these places I answered "I don't know", she asked me to ask from the driver, but I rejected, because I was not sure about the existence of the name of that pond, it was so little... After a little argument she snapped me "You are very boring person, and it is very boring with you!!!"

I was just shocked!

She is very good girl, and we have lots of beautiful memories, I will post about them later... And I would like to mention one of her skills, that I adore, she had very beautiful colorful eye that means she can match right colors...

P.S. My private message to Masuma: "Masu sorry for remembering some bad memories, this sentence is mirror of your manfulness.I am proud of you, because you say what you think!"

Friendship overrated

Tuesday, March 27, 2007

Reign Over me

Starring: Adam Sandler & Don Cheadle
clipped from www.imdb.com
Photo of Reign Over Me,  Don Cheadle, Adam Sandler
 powered by clipmarksblog it

Malajube "Montreal -40°C"

Sing accompanied with Travis

Threats from anonyms to Bloggers

One of the most popular bloggers of the world Kathy Sierra has been threated by some anonyms. They have send her picture where she was appearing next to a noose. These threats have forced her to suspend blogging and her public appearance. Now she is calling everybody to combat the culture of abuse online.






Click for reference

Monday, March 26, 2007

Message from Microsoft

Today morning I was reading news from BBC website, and I have seen this pic and wanted you to watch it, it is the message of XBOX to PS3...
clipped from news.bbc.co.uk
Screengrab of Microsoft spoiler page, Microsoft
powered by clipmarksblog it

Today


The day?? Was not bad actually, did lots of things. Tomorrow at 8:40 I am going to give my first Midterm exam for this semester... The course is Numerical Methods for Engineers... Nooo I have studied, I have 2 lectures mondays, after that I have studied, in the library, also I had a homework for tomorrow, from another course, The Artificial Lift Methods, 3 solved out of 4... Last one was a little bit challenging, and I have drafted somethings about that question but actually could not finish. Anyway... Now drinking something, thinking... Huh it is too late, I have to stay up early tomorrow morning... I will be back!

Sunday, March 25, 2007

2 Cousins


Look at these beautiful eyes!!!
They are 2 of my good friends!
The girl with brown eyes had very bad mood, so I wanted to surprise her:)!!!

Hello Guys,

This is my first time that I am blogging. This will be personal blog type and I will post my personal photos, videos and etc. For the time being there is not so much to say... I will be back soon...